De reden waarom een bewonerscollectief wordt opgericht verschilt wel per type regio. In plattelandsgebieden gaat het vaak om iets te doen tegen de schaarste aan voorzieningen, in grote steden gaat het vooral om een gebrek aan coördinatie. De collectieven kunnen een rol spelen om de zorg voor kwetsbare mensen toegankelijk en betaalbaar te houden.
Startende collectieven
Het valt op dat bewonerscollectieven vaak bij elkaar in de buurt zitten. Dat kan erop wijzen dat mensen ideeën opdoen bij initiatieven in de omgeving. Er ontstaan bovendien regionale netwerken van bewonerscollectieven, die initiatieven stimuleren. De onderzoekers stellen dan ook dat het belangrijk is startende bewonerscollectieven in gebieden waar nog weinig initiatieven zijn, extra te ondersteunen. Zo kunnen ze dienen als voorbeeld voor anderen.
Het Nivel onderzocht de Bewonerscollectieven in samenwerking met Vilans en netwerk van burgerinitiatieven Nederland Zorgt Voor Elkaar (NLZVE).