Verdachten die weigeren mee te werken aan psychiatrisch onderzoek om zo te voorkomen dat ze tbs krijgen, maar daarvoor wel in aanmerking zouden komen, moeten een gelijkwaardige behandeling krijgen. Het CDA pleit voor een nieuwe strafrechtelijke maatregel voor het toenemend aantal ‘weigerachtige tbs’ers’.
Alternatief voor tbs
Het alternatief voor tbs moet volgens het CDA ook kunnen worden opgelegd aan verdachten die wel aan het persoonlijkheidsonderzoek meewerken, maar niet ontoerekeningsvatbaar worden geacht en dus geen tbs krijgen. Het CDA doelt in dit geval op verdachten die net zo gestoord zijn als tbs’ers. Het is gevaarlijk als zij weer op straat komen met slechts een beetje toezicht door de reclassering, stelde CDA-Tweede Kamerlid Cisca Joldersma woensdag in een overleg met staatssecretaris Nebahat Albayrak van Justitie.
Prematuur voorstel
Albayrak vindt het nog te vroeg voor het CDA-voorstel. Als iemand weigert mee te werken aan het gedragskundig onderzoek, hoeft dat volgens haar niet te betekenen dat er geen rapport kan worden opgesteld. Zo kunnen familie van een weigeraar en andere relevante mensen in zijn of haar buurt in het onderzoek betrokken worden.
Uitbreiding pz-maatregel
Advocaten die gespecialiseerd zijn in tbs-zaken, hebben twijfels bij het CDA-pleidooi. Volgens de Amsterdamse advocaat Jan-Jesse Lieftink is het juridisch niet mogelijk wat Joldersma voorstelt. Hij stelt dat het beter zou zijn om de zogeheten pz-maatregel uit te breiden. Deze maatregel maakt het mogelijk mensen die volledig in de war en daarmee ontoerekeningsvatbaar zijn, tijdelijk in een psychiatrisch ziekenhuis te plaatsen. Wat Lieftink betreft, moeten verminderd toerekeningsvatbaren daar ook terecht kunnen.
Negatief advies van advocaat
Het probleem met tbs is volgens Lieftink dat deze maatregel oneindig kan zijn. De advocaat adviseert zijn cliënten daarom vaak om niet mee te werken aan psychiatrisch onderzoek door het Pieter Baan Centrum. Zijn Amsterdamse collega Lucy Oldenburg doet hetzelfde. Ze moet niets hebben van het idee om met een nieuwe strafrechtelijke maatregel mensen van straat te plukken die niet ontoerekeningsvatbaar maar vanwege hun psychische toestand mogelijk wel gevaarlijk zijn. “Dan krijg je een soort politiestaat,” zei Oldenburg. Jos Poelman, voorzitter van de Willem Pompestichting, zegt in het AD dat de advocaten het aantal tbs’ers laten afnemen. Door cliënten te adviseren psychisch onderzoek te weigeren, is het percentage weigeraars van twintig tot dertig procent gestegen tot meer dan vijftig procent.
Wachtlijst slinkt
De Volkskrant heeft deze week bekend gemaakt dat de wachtlijst van tbs’ers sterk slinkt. Er staan zo’n zestig patiënten op de wachtlijst terwijl er de komende jaren nog honderd tbs-plekken worden gebouwd. Een bed kost het ministerie van Justitie 380 euro per dag. (ANP)
Interview Joldersma
Bekijk het interview met Joldersma van het CDA over tbs.