Bestuursvoorzitter Emile Lohman neemt afscheid van UMC St Radboud met openhartige biografie over zijn werkzame leven in de zorgsector.
Toezicht op grote afstand
‘Wij waren typisch een Raad van Toezicht op te grote afstand die niet goed had opgelet. Dat was, achteraf gezien, natuurlijk niet goed.’ Dit zegt Emile Lohman, voormalig toezichthouder bij het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis in Amsterdam (OLVG), in de geautoriseerde biografie ‘In de geest van Lohman’ die vandaag is verschenen.
De gesprekken met de Raad van Toezicht van het OLVG waren ingestoken door de directie, stelt hij. ‘Als toezichthouder werd je buiten de deur gehouden. Daar had de directie veel behoefte aan.’
Afscheid Lohman
Aanleiding tot de publicatie is Lohmans afscheid van het UMC St Radboud in Nijmegen. In 2006 werd hij er bestuursvoorzitter na een zware crisis bij het hartcentrum voor volwassenen. Inmiddels staat het UMC St Radboud weer op de kaart. Lohman wordt in Nijmegen opgevolgd door Melvin Samson. Het boek wordt hem aangeboden door de Raad van Bestuur.
Toezicht en bestuur
Andragoog Emile Lohman (64) gaf van 2000 tot 2006 met success leiding aan het OLVG. Voor hij er bestuursvoorzitter werd, was hij vier jaar toezichthouder. Na een ingrijpende bestuurscrisis werd hij gedelegeerd commissaris. Kort daarop kreeg hij de leiding over een uniek veranderingsproces waarbij de dokters een leidende rol kregen in de organisatie die volgens hem niets anders is dan een ‘verzameling winkels’.
De werkvloer
Lohman erkent dat hij als lid van de Raad van Toezicht bij het OLVG geen idee had wat zich op de werkvloer afspeelde. ‘Ik wist echt niet of dokters nou wel of niet in loondienst waren, of hoe de bestuursstructuur in elkaar zat. Je sprak een of twee keer per jaar met het stafbestuur, dat stond in de reglementen. En eens per jaar had je een ontmoeting met de Ondernemingsraad.’ Begrijpelijk dat de OR dat vreemd vond. ‘Zij hadden iets van: toezichthouders zijn regenten.’
Bourgondisch
Tijdens de vergaderingen met de toezichthouders werd er stevig gerookt en een goed glas gedronken. ‘Een prettige katholieke sfeer. Het Rijke Roomsche Leven. Bourgondisch.’ Doordat Lohman en zijn medetoezichthouders verder amper in het ziekenhuis kwamen, ontging het hen volkomen dat het binnen de directie rommelde en de medisch specialisten in opstand dreigden te komen.
Stuurloosheid
Naar zijn idee ‘liep het wel aardig.’ In werkelijkheid had het zittende bestuur van het OLVG er een potje van gemaakt en heerste er wanorde. ‘Stuurloosheid. Er was geen gezag.’ Lohman drukt zich diplomatiek uit: ‘Daar kwam bij dat op financieel gebied minder oirbare dingen waren gebeurd.’
Het was tot daaraan toe, concludeert hij in de biografie, dat de Raad van Toezicht de crisis niet had zien aankomen. Iets anders was dat een van de leden, hijzelf, veel reisde en zelden aanwezig was. ‘Ik heb het laten afweten. Ik was mede-aanstichter van het kwaad. Ik was niet mede-schuldig maar voor mijn gevoel was ik wel zwaar mede-verantwoordelijk voor de ontstane situatie.’
Emile Lohman
Emile Lohman (64) was eerder radio- en tv-bestuurder bij de publieke omroep in Hilversum. In 1991 werd hij Directeur Sociale Zaken bij Koninklijke Bijenkorf Beheer. De geautoriseerde biografie ‘In de geest van Lohman. Over leven, leren en leiderschap’ is geschreven door Paul van Laere, Willem Wansink en Paul van den Broek.