Als we kinderen op de basisschool een uur per dag gymles geven, of er in ieder geval voor zorgen dat ze iedere dag verantwoord bewegen dan zou dit een hoop ‘moderne’ gezondheidssymptomen voorkomen.
Frans Veltman is wethouder in de gemeente Gaasterlân-Sleat (Friesland). Hij is verantwoordelijk voor de invulling van het initiatief Sport op Basisscholen in zijn gemeente. Als wethouder en politicus onderschrijft hij het belang van gediplomeerde vakleerkrachten met een afgeronde ALO-opleiding, die de jeugd vanaf de basis weer gymles geven in het basisonderwijs.|
“Op dit moment signaleren we een enorm probleem van onder andere te dikke kinderen. Ten opzichte van 25 jaar geleden beweegt en/of sport onze jeugd nog maar eenderde ten opzichte van vroeger! Een derde! In de basis leren we onze kinderen dus al niet eens meer goed voor zichzelf te zorgen als we het over beweging en sport hebben. Ik vind dit eigenlijk best schokkend, te meer daar ik zelf fervent sporter ben en niet anders gewend ben dan te denken vanuit het credo ‘een gezonde geest in een gezond lichaam’. Maar we zien hier wat de gevolgen zijn van het wegvallen van de gediplomeerde vakdocent die we vroeger heel normaal vonden, durf ik te stellen.
Daarom ook ben ik blij dat er in Friesland een initiatief is gestart, Sport op Basisscholen, waardoor er (pro-)actief iets gebeurt. Ik heb me direct na de start van dit initiatief gewend tot de initiatiefnemers van dit project en heb binnen onze gemeente ervoor gezorgd dat we sinds september 2011 een gediplomeerde vakleerkracht hebben die al onze basisscholen bijstaat in het verbeteren van het bewegingsonderwijs.
Combinatiefunctionaris
Zo’n vakdocent noemen we een combinatiefunctionaris, want naast het zelf geven van gymlessen en het coachen van groepsleerkrachten zorgt deze er ook voor dat de basisscholen en de sportverenigingen elkaar beter weten te vinden, waardoor ook het bewegen en sporten na schooltijd wordt opgepakt. Hiermee creëren we mijn inziens ook een doorsteek naar de toekomst, zodat kinderen na de basisschool ook enthousiast blijven sporten en bewegen.
Resultaten
We zijn nu 6 maanden onderweg en de resultaten zijn van een bredere orde dan het feit dat er meer wordt gesport. Ten eerste zie je bij de groepsleerkrachten nieuw enthousiasme ontstaan over de gymles. Men leert nieuwe dingen, zowel ten aanzien van materiaalgebruik als mogelijkheden, maar ook in de didactische aanpak leert men veel van de vakleerkracht. Je ziet gewoon heel direct dat de kinderen enorm genieten en een veel breder sportaanbod krijgen, wat de participatie tijdens de lessen enorm verbetert. En dat slaat ook weer terug op het gewone onderwijs. Daarnaast begeleidt en coacht de combinatiefunctionaris ook een aantal begeleiders/coaches van jeugdteams bij sportverenigingen. Clubs doen hier uiteraard zelf het nodige, maar ook hier blijkt dat een gespecialiseerde vakleerkracht veel meer kennis, kunde en vaardigheden kan overbrengen, waardoor het sporten voor de jeugd in clubverband verbeterd. Geen dure Postbus 51 campagne die coaches en ouders tot rust manen, maar vakgerelateerde kennis om kinderen iets bij te brengen.
Verantwoordelijkheid
Ik ben ervan overtuigd dat als we veel meer aandacht aan sport en bewegen in het basisonderwijs zouden geven jongeren met enige mate van gedragsstoornis (ADHD, PDDNOS, ODD, etc.) veel beter kunnen functioneren, simpelweg omdat ze hun energie kwijt kunnen. Wanneer er van jongeren gevraagd wordt om te presteren in het onderwijs, dan moet je ook de voorwaarden scheppen waaronder er gepresteerd kan worden. Van primair belang is dat je lekker in je vel zit. Sport speelt hierbij een heel belangrijke rol. Diverse onderzoeken hebben dit aangetoond. We moeten als gemeente dit initiatief stimuleren en het enthousiasme dat we hiermee hebben los gemaakt inzetten voor onze inwoners. Gemeenten zijn medeverantwoordelijk voor het ‘welbevinden’ van hun inwoners en daar is gezondheid een belangrijk onderdeel van. We laten hier zien dat we met relatief beperkte middelen en het slim gebruik maken van de kennis en kunde van een gediplomeerde vakleerkracht kinderen echt aan het bewegen krijgen.
Structureel
Ik zou graag een overheid zien die structureel en met visie dit initiatief oppakt en verder uitbouwt. Structureel kunnen dan diverse doelen behaald worden, prestaties in het onderwijs gaan omhoog, kosten van gezondheidszorg kunnen teruggedrongen worden, doel om van Nederland in de breedte- en topsport een sportland te maken wordt ingevuld, etc. We hebben er niets aan dat er steeds weer nieuwe projectjes starten, waar na een jaar of drie, vier de stekker weer uit kan omdat er geen ondersteuning meer is. Sport op Basisscholen is een gefundeerd en goed initiatief. Hierin wordt nuttig en effectief energie gestoken die scoort.”
Lees de ervaringen van combinatiefunctionarissen: http://www.dialoog.skipr.nl/zorgenkwaliteit/combinatiefunctionarissen-maken-het-verschil/