Patiënten die tijdens een ziekenhuisopname mede verantwoordelijk zijn voor het juiste gebruik van hun medicijnen, moeten het aantal medicatiefouten verminderen. Dat is de kern van het NFU-kwaliteitsproject ‘Medicatie in eigen beheer’, dat onlangs van start is gegaan.
Tot nu toe ligt de volledige verantwoordelijkheid voor medicatiegebruik en -beheer bij de ziekenhuizen. Patiënten krijgen hun medicijnen op het moment dat ze moeten worden ingenomen. Vaak zitten vertrouwde geneesmiddelen in het ziekenhuis in een andere verpakking of hebben een andere benaming. Daarbij krijgen veel patiënten tijdens de opname ook nieuwe medicijnen, die bij de thuisapotheek regelmatig anders heten of verpakt zijn. Hierdoor heeft de patiënt na ontslag uit het ziekenhuis geen ervaring opgedaan met het gebruik van de nieuwe geneesmiddelen en is de routine met al bekende geneesmiddelen vaak weer verdwenen.
Verantwoordelijkheid
In het project ‘Medicatie in eigen beheer’ krijgen patiënten al tijdens de opname de geneesmiddelen in hun gebruikelijke ’thuis’-verpakking en is de patiënt mede verantwoordelijk voor zijn eigen medicatie-inname. Hierdoor behoudt de patiënt zijn zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid en verloopt de overgang naar de thuissituatie naar verwachting soepeler. Het project wordt ingezet bij patiënten met complexe aandoeningen die veel medicatie gebruiken.
Eigen beheer
In het Erasmus MC, dat onlangs met de nulmeting is gestart, start het project bij patiënten die een nier- of levertransplantatie hebben ondergaan. Via uniforme criteria wordt – samen met de patiënt – beoordeeld of een patiënt in staat is zijn geneesmiddelen zelf te beheren. Bij een ‘ja’ regelt de patiënt zelf de inname en het gebruik. De verpleegkundige informeert en begeleidt de patiënt tijdens de opname en de overgang naar de thuissituatie. Het Erasmus verwacht in juli de eerste patiënten hun medicatie in eigen beheer te geven. De andere umc’s starten de komende maanden ook met het project, onder meer bij patiënten met hemofilie, cystic fibrose, stofwisselingsziekten en oncologische aandoeningen.
Afname medicatiefouten
Naar verwachting neemt het aantal medicatiefouten af wanneer patiënten zelf de regie houden over hun medicijngebruik. Of dat werkelijk zo is, zal blijken doordat het aantal medicatiefouten in de onderzoeksgroep wordt vergeleken met een groep vergelijkbare patiënten die de standaardzorg kregen. Ook de ervaring van patiënten en zorgverleners wordt in kaart gebracht. Begin 2015 zijn de eerste resultaten van het project naar verwachting bekend.