Een van die ideeën is minder regeldruk. Zo staat in de verkiezingsprogramma’s: ‘Weg met onnodige afvinklijstjes, particuliere keurmerken en afrekensystemen’, en: ‘We willen de verantwoordingseisen schrappen’.
Te simpel
Minkman en Bleumink vragen zich af hoe realistisch dat is. “Afschaffen is te simpel. Het kan ook gaan om herinterpretatie of vereenvoudiging. Natuurlijk zijn we het ermee eens dat regels die ooit bedoeld waren om kwaliteit, veiligheid of doelmatigheid te borgen, in de praktijk zijn doorgeschoten. Dit vertaalt zich in te veel administratieve last om aan die regels te voldoen. Maar enkel afschaffen is te top-down bedacht. Er is ook oog nodig voor de betekenis die zorgprofessionals aan een regel toekennen, de reden waarom regels zijn ontstaan en de daarmee gemoeide belangen.”
Een voorbeeld daarvan is de bureaucratische aanvraag voor een aantrekhulpmiddel van steunkousen via de ergotherapeut. Dit zorgde voor wachttijden en onnodige inzet van wijkverpleging. “Betrokkenen bedachten een simpele verandering: zorg voor een bredere interpretatie van bestaande afspraken. In dit geval: meerdere disciplines mogen een aanvraag indienen. Het resultaat is dat het hulpmiddel nu sneller beschikbaar is, wijkverpleegkundigen minder werkdruk ervaren en er meer eigen regie ligt bij de cliënt. In dit geval was het probleem dus niet de regel zelf, maar het neerleggen van de aanvraag bij een enkele discipline.”
Oftewel als het niet kan via de “ bovenkant” ( het beleid) ,dan via de onderkant. Dus via de werkvloer. Gewoon doen. In Zorgvisie staan hele mooie voorbeelden. Vraagt een beetje lef van instellingsbestuurders. Guus van Montfort
Radicaal anders.
Met de verkiezingen in aantocht duiken ze weer op: de ronkende beloften over het terugdringen van administratieve lasten in de zorg. Elk verkiezingsprogramma heeft ze. Van het ‘herinrichten van zorgprocessen’ (GroenLinks-PvdA) tot het ‘schrappen van overbodige regels’ (VVD) en ‘rigoureus snijden in bureaucratie en managementlagen’ (PVV). Klinkt daadkrachtig, maar het zijn holle frasen. Wie echt denkt dat je met zulke slogans de administratieve druk oplost, begrijpt niet waar het probleem zit.
Ik ben het eens met Vilans: het moet anders en het kan anders. Maar met de voorstelling van zaken van de politieke partijen reduceer je de administratieve lasten niet – je vergroot de puinhoop. De politiek zou inmiddels beter moeten weten. Er liggen genoeg rapporten met concrete en nuttige aanbevelingen. Ik verwijs gemakshalve naar het prettig leesbare RVS-rapport “Is dit wel verantwoord?”
Daarin staat helder beschreven dat het echt anders kan én moet.
Tegelijk moeten we ook naar onszelf kijken: zorgaanbieders maken er soms zelf een potje van, met boekwerken vol protocollen en interne regels die ooit helpend waren, maar inmiddels contraproductief zijn. Met enig cynisme ben ik dan weer blij dat we AI hebben om daar handzame samenvattingen van te maken.
Maar, beste politiek: durf te kiezen – verkies vertrouwen boven wantrouwen.
En beste zorgbestuurders: wacht niet op Den Haag.
Durf zelf schrapsessies te houden en ooit goedbedoelde, maar nu remmende protocollen te schrappen.
Alleen dan verandert er écht iets.