Stock market chart - Brsenchart
Het verbod op winstuitkering is één van de belangrijkste belemmeringen voor grotere participatie van medisch specialisten in ziekenhuizen. Dat concludeert accountantsbureau EY in een advies in opdracht van demissionair minister Schippers.
EY adviseert snel duidelijkheid te geven over de mogelijkheden voor uitkering van winst. Daarmee wordt het voor medisch specialisten aantrekkelijker om te participeren in het ziekenhuis en krijgt het door Schippers vurig gewenste participatiemodel een kans van slagen.
Machtsblok
Vooralsnog hebben vrijgevestigd medisch-specialisten in vrijwel alle ziekenhuizen gekozen voor een zogenaamd samenwerkingsmodel, waarbij ziekenhuis en medisch specialistisch bedrijf (MSB) een opdrachtgever-leverancier-relatie aangaan. Hoewel dit model voordelen kent, zoals het feit dat vrijgevestigd medisch specialisten als leden van een MSB meer ‘met één mond’ spreken, zijn er ook uitgesproken nadelen.
Ziekenhuisbestuurders zien zich vaak geconfronteerd met een sterk machtsblok. “Dit kan ervaren worden als een bedreiging voor de verantwoordelijkheden die aan ziekenhuisbestuurders zijn toegekend”, constateert EY. Ook kan dit machtsblok volgens EY ten koste gaan van de invloed van ziekenhuisbestuurders op de kwaliteit van zorg.
Bovendien leidt de aanwezigheid van twee zelfstandige medisch specialistische bedrijven, namelijk die van het ziekenhuis én de vrijgevestigd medisch specialisten, in verschillende ziekenhuizen tot complexe en deels dubbele overlegstructuren, aldus EY.
Tussenoplossing
Om redenen als deze ziet Schippers het samenwerkingsmodel nadrukkelijk als een tussenoplossing. Haar voorkeur gaat uit naar een model waarin ziekenhuizen en medisch-specialisten inhoudelijk, organisatorisch en zakelijk meer op één lijn zitten. Deelname in de eigendomsstructuur door medisch specialisten -zoals het participatiemodel beoogt- is wat Schippers betreft hierbij een belangrijk middel.
Geen duidelijkheid
In de rapportage zet EY de voornaamste obstakels voor succesvolle verspreiding van het participatiemodel op een rij. Hoewel EY zegt geen uitspraken te doen over de wenselijkheid van winstuitkering, wijst het accountantsbureau het verbod hierop als één van de belangrijkste belemmeringen aan voor de totstandkoming van het participatiemodel. Zolang medisch specialisten geen duidelijkheid hebben over hun investeringen, zullen ze niet bereid zijn risicodragend te participeren.
Modernisering
Daarom is modernisering, vereenvoudiging en verduidelijking van het huidige winstuitkeringsregime in de WTZi noodzakelijk. Weliswaar mag er bij uitbesteding van zorg onder voorwaarden wel winst worden uitgekeerd, maar volgens EY zijn deze structuren “onnodig bezwarend en de voorwaarden en mogelijkheden onvoldoende kenbaar”. Het wetsvoorstel Vergroten Investeringsmogelijkheden medisch-specialistische zorg (VIMZ) kan uitkomst bieden, mits de voorwaarden niet te beperkend zijn.
Een tweede essentiële voorwaarde voor het welslagen van het participatiemodel is volgens EY het wegnemen van fiscale ongelijkheid. Ziekenhuizen zijn nu veelal vrijgesteld van vennootschapsbelasting, BTW en overdrachtsbelasting. Bij winstuitkering vervalt deze vrijstelling. EY pleit in dit laatste geval voor een apart heffingsregime om het verschil in belastingheffing enigermate te overbruggen. Ook de Wet normering topinkomens (WNT) verdient volgens EY verduidelijking. Daarbij denkt EY aan de vraag in hoeverre een eventuele winstafhankelijke beloning onder de WNT valt. Hetzelfde geldt voor bestuurlijke nevenactiviteiten van medisch specialisten.
