Steeds vaker weigeren ziekenhuizen de opleidingskosten voor assistenten in opleiding (AIO’s) te betalen. Ziekenhuizen gebruiken de afgesproken financiële vergoeding voor het dichten van gaten in hun eigen begroting. Het gaat om “tientallen miljoenen euro’s” bestemd voor de bijna 5000 AIO’s. Dit stelt Jan van Mourik, sinds vandaag voorzitter van de Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV) in zijn jaarrede vrijdag 16 januari tijdens het Orthopedisch Jaarcongres in Rosmalen.
NVZ reageert verbaasd op kritiek
Woordvoerder Elise de Jong van NVZ vereniging van ziekenhuizen (NVZ) zegt dit niet te herkennen. “Wij hebben dit signaal niet eerder ontvangen. De NOV heeft dit ook niet aangekaart bij ons.”
Van Mourik: “Het is raar dat de NVZ zegt niets te weten. Dit onderwerp is niet nieuw, het speelt al jaren. De Orde van Medisch Specialisten maakt zich ook zorgen.” Van Mourik, die pas sinds vandaag voorzitter van de NOV is, vindt het aankaarten van het probleem een taak van de Orde, omdat het probleem zich verder uitstrekt dan de NOV alleen.
Afspraken opleidingsfonds
Het niet langer vergoeden van de noodzakelijke opleidingskosten staat
ook haaks op de afspraken die zijn vastgelegd in het speciale fonds voor assistenten in opleiding, volgens Van Mourik. Dit fonds, opgericht na intensief onderhandelen tussen het ministerie van VWS, ziekenhuizen, zorgverzekeraars en de Orde van Medisch Specialisten, is het resultaat van de invoering van de zogeheten DBC-structuur.
Opleiders klagen over gebrek aan geld
Van Mourik kaart het probleem aan in zijn jaarrede, omdat hij bezorgd is over het waarborgen van goede en voldoende zorg in de toekomst. “Opleiders klagen dat ze steeds problemen hebben om aan opleidingsgeld te komen. De opleidingsfondsen zijn ingesteld om deze te bekostigen, dus dat geld moet hen indirect ten goede komen.”
‘Diefstal van tientallen miljoenen’
Van Mourik: “In Nederland krijgt elk ziekenhuis per assistent in opleiding tot specialist (AIO’s) een fors bedrag. In 2008 varieert dit, afhankelijk van de grootte van het ziekenhuis en het aantal AIOS, van 108.000 tot 145.000 Euro (cijfers 2008). In dat bedrag is jaarlijks een behoorlijke post (6.000 Euro) gereserveerd voor zaken als het volgen van cursussen en de kosten van studieboeken. Het is dan ook onacceptabel, dat opleiders zo veelvuldig moeten vragen om vergoeding van deze kosten bij hun raden van bestuur. Worden deze kosten niet vergoed, dan is hier zelfs sprake van ‘diefstal’ van tientallen miljoenen euro’s. Zeker als die studiekosten worden aangewend om rammelende ziekenhuisbegrotingen rond te krijgen.”
Structureel tekort aan orthopeden
Van Mourik signaleert dat er straks ook een structureel tekort aan orthopeden ontstaat. Op 1 januari 2008 waren er 281 AIOS bij de orthopedie in opleiding. Tot voor kort kon de orthopedie jaarlijks 50 AIOS aannemen. Voor 2009 is dit nog slechts 34. Zo is nu al duidelijk dat het noodzakelijk minimum aantal van 1.100 orthopedisch chirurgen in 2012 niet wordt gehaald. Daarnaast stijgt door demografische ontwikkelingen het aantal Nederlanders met artrose tot 2020 met ruim 37%. Tevens neemt het absolute aantal patiënten met een heupfractuur tot 2025 toe met 40% tot 24.000. Ontwikkelingen die een aanzienlijk groter beroep gaan doen op de (gespecialiseerde) orthopedische zorg dan door de Haagse rekenmeesters is geraamd.
‘Onbegrijpelijk dat VWS zo krap laat opleiden’
Sinds kort stimuleert de overheid terecht sporten en bewegen in de strijd tegen obesitas en andere chronische ziekten. Van Mourik: ”Dezelfde overheid zou zich moeten realiseren dat orthopedisch chirurgen bij uitstek specialisten zijn die zorgen voor een leven lang beweging. Ook daarom is het onbegrijpelijk, dat het ministerie, gevoed door het Capaciteitsorgaan, het aantal op te leiden assistenten orthopedie zo laag stelt.“