Zorgaanbieders krijgen meer vrijheid bij de maatschappelijke verantwoording van hun activiteiten. Zo zijn zorginstellingen niet langer verplicht om een maatschappelijk jaarverslag te publiceren. Het ministerie van VWS wil hiermee de administratieve lasten verlichten.
Zorgaanbieders moeten jaarlijks voor 1 juni publiekelijk verslag doen van hun activiteiten. Tot dit jaar moesten ze naast de jaarrekening en de verplichte wettelijke bijlagen ook een maatschappelijk verslag opstellen. De vorm hiervan was vastgelegd in het Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording. Volgens VWS leidt het opstellen van een afzonderlijk maatschappelijk verslag tot “dubbel werk en een forse belasting van de organisatie”. Daarbij wegen deze inspanningen volgens VWS “niet op tegen de baten voor bijvoorbeeld de informatievragende partijen”.
Vrijstelling
Om de administratieve lasten te verlichten hoeven zorginstellingen -voor zover ze een stichting of vereniging zijn- niet langer een maatschappelijk jaarverslag in te leveren. Deze vrijstelling geldt niet voor coöperaties en vennootschappen. De gegevens die instellingen in het kader van de cliëntmedezeggenschap en het klachtrecht wettelijk moeten aanleveren, mogen voortaan in de jaarrekening meegenomen worden.
Meerwaarde
Volgens Bert Hilverda, sectorvoorzitter Ernst & Young Health Care & Life Sciences, betekent de administratieve lastenverlichting niet dat zorginstellingen de samenleving geen uitleg verschuldigd meer zijn over hun activiteiten. Hilverda is ook niet bang aanbieders minder transparant zullen worden met het opdoeken van het verplichte Jaardocument Maatschappelijk Verantwoording. “Zorginstellingen zijn zich zeer bewust van de noodzaak om stakeholders maximaal te informeren over hun maatschappelijke meerwaarde”, stelt Hilverda. “Dat zal echt verder gaan dan twee A4’tjes, maar zo’n verplicht maatschappelijk jaarverslag past gewoon niet meer in deze tijd van social media.”
Ongewenst effect
Dit laat onverlet dat het zorginstellingen de facto vrij staat wel of geen jaarlijkse uitleg over het beleid en de resultaten te geven. In een praktische toelichting op de nieuwe regels merkt Ernst & Young op dat “voor zorginstellingen in principe wettelijk gezien geen verplichting meer bestaat een jaarverslag op te stellen en te publiceren”. “Hoewel dit ongewenste effect niet de intentie van het ministerie van VWS was, heeft zij besloten geen heraanpassing van de RVW door te voeren”, aldus Ernst & Young. “Wij gaan er vanuit dat zorgstellingen gezien hun maatschappelijk karakter desondanks een jaarverslag blijven opstellen en publiceren.”
Governancecode
De Brancheorganisaties Zorg (BoZ) wijst in dit verband op de Zorgbrede Governancecode, waarin zij hebben afgesproken dat hun leden jaarlijks aan alle rechthebbenden en belangstellenden verantwoording afleggen over het gevoerde beleid en over de totale in dat jaar geleverde prestaties. Deze afspraak blijft wat de BoZ betreft onverkort van kracht.