Naar schatting zijn er in Nederland 2,5 miljoen mensen die last hebben van migraine1. Daarvan lijden tussen de 540.000 en 900.000 aan een chronische vorm – wat betekent dat ze meer dan vijftien hoofdpijndagen per maand hebben waarvan er acht voldoen aan migrainecriteria.2 Naast het persoonlijke leed kost dat de samenleving miljoenen arbeidsdagen aan arbeidsproductiviteit, oftewel een slordige 2.3 tot 4,2 miljard euro per jaar1, zegt Geert Sulter, neuroloog en medisch manager van de hoofdpijnpoli’s in de DC Klinieken.
Bedreiging continuïteit van zorg
(Chronische) migraine komt veel vaker voor bij vrouwen, stelt Sulter. Ironisch genoeg wordt veel van de impact van migraine gevoeld binnen de zorgsector zelf. “Juist die sector – die drijft op de inzet van veelal vrouwelijke professionals – wordt direct bedreigd door de gevolgen van onbehandelde migraine. De vicieuze cirkel van ziekteverzuim en oplopende werkdruk vraagt om een krachtig antwoord vanuit zorgmanagement en beleid.”
Kennisachterstand en wachtlijsten
Te vaak wordt er geen adequate zorg voor migraine gezocht of gevonden3. Dat kan zijn omdat patiënten niet weten dat ze migraine hebben of omdat ze denken dat er niks aan te doen is. Daarnaast ervaren patiënten bij de huisarts regelmatig onvoldoende kennis van en ervaring met het goed kunnen diagnosticeren en behandelen van hun ziekte. En dan zijn er nog wachtlijsten. Migrainepatiënten krijgen daardoor niet snel (en soms helemaal niet) de innovatieve preventieve behandelingen die voorhanden zijn.
Winst in kwaliteit, tijd en energie
In opdracht van AbbVie maakte KPMG een analyse van het zorgpad chronische migraine. In lijn daarmee ziet Geert Sulter betere voorlichting enerzijds en digitale technologie anderzijds als belangrijkste mogelijkheden om het zorgpad te optimaliseren. Binnen de DC Klinieken heeft zich dat bijvoorbeeld vertaald naar de inzet van Autoscriber. Een applicatie die het gesprek met de patiënt transcribeert en daar automatisch een medische samenvatting van maakt voor het EPD. “Een arts blijkt minder goed te luisteren als hij tegelijkertijd moet typen. Met als gevolg dat informatie wordt weggelaten of soms foutief wordt ingevoerd.” Het gebruik van de applicatie levert een volledigere en accuratere dataset op. “En er is tijd- en energiewinst. Want als dokter wordt je brein minder belast waardoor je meer patiënten per dagdeel kunt zien.”
Ondersteuning eerstelijn
Een andere mogelijkheid ziet Sulter in het met kunstmatige intelligentie (AI) ondersteunen van de huisarts. “Veel migrainepatiënten kunnen prima in de eerstelijn worden behandeld”, weet Sulter. “Alleen zien huisartsen doorgaans minder hoofdpijnpatiënten dan een neuroloog of hoofdpijnspecialist, waardoor ze over het algemeen minder ervaring hebben met diagnostiek en behandeling.” Om daarin te voorzien verkent Sulter samen met Ksyos, bouwer en beheerder van digitale zorgtrajecten, de mogelijkheden voor een digitaal zorgtraject in de huisartspraktijk. “Als iemand zich meldt met hoofdpijnklachten dan krijgt deze patiënt eerst de opdracht een digitaal hoofdpijndagboek bij te houden volgens standaardvragen. Als gespecialiseerd neuroloog kan ik daarin meekijken en aanvullende vragen stellen. Vervolgens kan ik met een hogere precisie de diagnose stellen en behandeling adviseren. Of doorverwijzen naar de hoofdpijnpoli.”
Zorg toegankelijk houden
Tussen toekomst en werkelijkheid zit een periode van onderzoeken en benchmarken. Op welke punten in het zorgtraject kan digitale technologie veilig en efficiënt ondersteunen? “AI is een hype en trekt charlatans aan. Er zijn ook aanbieders die al heel ver zijn. Ook als het gaat om veiligheid en privacybescherming. Dat is essentieel als we AI in onze praktijken willen implementeren.”
Hoewel mensen volgens Geert Sulter terecht sceptisch zijn over kunstmatige intelligentie, verwacht hij dat de invloed ervan in de dagelijkse praktijk onontkoombaar is. Zeker in een focuskliniek als de DC Klinieken waar alles zich richt op een ziektebeeld en hoe je het zorgproces daaromheen optimaal kunt ondersteunen met de mogelijkheden die er nu zijn of in de komende tijd aankomen. ‘Stepped’ en doelmatig. Zodat de patiënt die het nodig heeft de beste behandeling krijgt. Wat sociaal-maatschappelijk winstpunten oplevert omdat de zorgverzekeraar de zorgconsumptie ziet teruglopen. En de patiënt kan hopelijk blijven deelnemen aan het arbeidsproces. “Nieuwe technologie is daarmee niet alleen een weg naar kostenreductie”, besluit Sulter. “Maar ook een manier om de zorg beter toegankelijk te houden.”
[1] SEO Economisch Onderzoek, Economische effecten van migraine. In opdracht van Hoofdpijnnet. https://www.seo.nl/wp-content/uploads/2021/05/2021-42-Economische-effecten-migraine-1.pdf
[2] Zorgpad chronische migraine – naar de optimale inrichting van het zorgpad voor chronische migraine. Rapport door KPMG, opgesteld in opdracht van AbbVie, 2024.
[3] https://www.vzinfo.nl/migraine
