Je krijgt er nog net geen Arena mee vol, maar het aantal toppers in inkomen in de (semi) publieke sector is in 2011 weer vlotjes omhooggegaan. En het is weer voorpaginanieuws. De gezondheidszorg loopt voorop met een dikke 2200 graaiers.
Boegbeelden van nivellerend Nederland schreeuwen vervolgens nieuwsprogramma’s vol, spreken er schande van, en Plasterk verwoordt de publieke verontwaardiging door te wijzen op de noodzaak van wetgeving om de ongebreidelde hebzucht van maatschappijblinde bestuurders aan banden te leggen. Afhakken die grijpgrage handjes. Bestuurders en toezichthouders in Nederland lijken geen schaamte te kennen in het verbrassen van belasting- en premiegeld. Het beeld rijst op van dames en heren die zich avond aan avond in taboeloze bacchanalen laven aan zinloze luxe en leegte.
Ondernemende specialisten
Graaiers? De meesten van die 2200 zijn medisch specialisten in loondienst. Zij hebben gemiddeld tot hun 35e gestudeerd in vrijetijdloze werkweken tegen een inkomen waar een stukadoor niet zijn bed voor uitkomt. Anderen geven leiding aan enorme organisaties in de ggz, de gehandicaptenzorg, ouderenzorg of aan een academisch ziekenhuis met vele duizenden werknemers. Politici vinden het de gezondste zaak van de wereld om een ziekenhuisdirecteur een maximumsalaris op te leggen, terwijl het grootste deel van de zelfstandig ondernemende medisch specialisten in datzelfde ziekenhuis gemiddeld een halve of een hele ton meer binnenharkt. Als je personeel de helft meer verdient dan jijzelf, vergroot dat je invloed en slagkracht niet bepaald. Lopen er megalomane, kleptomane en ziekelijk narcistische figuren rond tussen die toppers? Natuurlijk, maar hooggeëerd publiek: dat is een – zij het betreurenswaardige – kleine minderheid.
Zorgestuurder
Ik ben bestuurder van een landelijk kennisinstituut en mijn salaris bevindt zich een stuk onder de Balkenende-norm. Nette jongen dus. Een semi-topper. Braaf publiceer ik mijn inkomen in het jaarverslag van de organisatie. En o ja, ik heb een leaseauto. Bijna 70.000 kilometer per jaar. Geen chauffeur, meneer Plasterk. Waarschijnlijk schudden de directeuren van zorgverzekeraars en grote zorginstellingen minzaam glimlachend hun hoofd bij het bestuderen van mijn loonstrookje. Maar wacht, ik ben er nog niet! Ik bekleed ook het voorzitterschap van de raad van toezicht bij een grote jeugdhulpverleningsorganisatie. Daar staat een vergoeding tegenover van zo’n 10.000 euro per jaar. Zou ik dan toch tot die asociale subcultuur van geldverspillend Nederland behoren?
Doorrekenen
Even doorrekenen dan. 10.000 euro. Bruto. Als alle belastingen en premies eraf zijn, blijft er netto zo’n 350 euro per maand over. 350 euro voor – laat ik het zuinig houden – zo’n 30 uur werk in de maand als er verder niets bijzonders aan de hand is. 11,67 euro per uur. Een bedrag waarvoor anno 2013 echt niemand je huis schoonmaakt. Alleen heb ik er ook een bestuurscrisis meegemaakt inclusief bijbehorende rechtszaken, de wachtlijstproblematiek, vervelende incidenten, voorgenomen samenwerkingsverbanden en fusies, interim-managers en de werving van een nieuwe bestuurder, de jeugdzorgtransitie van provincie naar gemeentes komt eraan, en ga zo maar door. In sommige periodes besloeg het werk geen 30 maar 80 uur in de maand. 4,38 euro per uur. Het salaris van een zestienjarige kersenplukker in zomertijd. Top!
Publieke verontwaardiging
Hoort u mij klagen? Nee hoor. Niet over dit geld. Wel over de constant aangewakkerde publieke verontwaardiging als het gaat om de genoemde 10.000 euro. Er wordt gestrooid met bruto bedragen alsof die bij de bakker kunnen worden ingeruild voor zoete broodjes, terwijl het afbreukrisico de afgelopen jaren voor dergelijke functies alleen maar is toegenomen. Met een beetje pech loop je onherroepelijke reputatieschade op. En als klap op de vuurpijl hebben de beleidsmakers in al hun wijsheid besloten dat ik vanaf dit jaar – vanwege dit commissariaat – als zelfstandig ondernemer moet staan ingeschreven bij de KvK en mag ik over dit zuurverdiende geld nog BTW gaan afdragen. Het is een raadsel waarom dit soort banen überhaupt nog worden geambieerd. Nog even doorgaan en we hebben meer stoppers dan toppers. Maar die hebben dan wel tijd om naar de Arena te gaan en een concert van echte grootverdieners bij te wonen.