Abstract Digital Realm: Binary Code and AI Algorithms Operating in a Dynamic Background *** Local Caption *** © Ian / Stock.adobe.com
De Kamerbrief van Agema hoort bij het zogeheten transitieplan, dat uiteenzet hoe VWS databeschikbaarheid voor burgers, zorgverleners en de wetenschap tot stand wil brengen. Dat moet in 2035 voltooid zijn en Agema hoopt dat daarmee de administratieve lasten te verlagen en zodoende het personeelstekort op te vangen. Ook is het van belang voor netwerkzorg en het ontwikkelen, valideren en inzetten van AI-toepassingen.
‘Databeschikbaarheid geen verdienmodel’
Een landelijk dekkend netwerk van infrastructuren is daarvoor van cruciaal belang. “Dit kun je zien als het asfalt van een wegennet dat nodig is om te zorgen dat gegevens van A naar B komen”, schrijft Agema ter verduidelijking. Ze formuleert een aantal speerpunten, zoals privacybescherming en schaalbaarheid. Ook wil ze het beheer onderbrengen bij een publieke organisatie “zodat beschikbaarheid van data geen verdienmodel wordt”.
Keuze voor CumuluZ
“Ik zie CumuluZ als een belangrijke uitvoerder om landelijke gegevensuitwisseling en databeschikbaarheid te bereiken”, staat in de brief. Het ministerie gaat dit initiatief, dat haar oorsprong heeft bij de UMC’s maar inmiddels de vleugels breder uitslaat, dan ook financieren. Ze steekt er 11 miljoen euro in voor de komende twee jaar. Als reden voor haar keuze voert Agema aan dat CumuluZ brede steun uit het veld heeft en beschikt over veel kennis van de verschillende infrastructuren die momenteel in gebruik zijn.
Twiin als landelijk vertrouwensstelsel
Een andere knoop die de minister eerder al doorhakte, is die voor het Twiin afsprakenstelsel als landelijk stelsel. Dat moet de huidige wildgroei aan afspraken tegengaan en leiden tot “meer uniformiteit en harmonisatie van bestaande oplossingen” doordat zorgaanbieders en ict-leveranciers duidelijkheid krijgen over de voorwaarden voor gegevensuitwisseling. Er komt een binnen een jaar een eerste versie van Twiin als landelijk vertrouwensstelsel (LVS). Daarin komen technische, organisatorische en juridische afspraken te staan die “samen het vertrouwen in gegevensuitwisseling en databeschikbaarheid faciliteren”.
Adresboek en pseudonimiseringservice
De derde beoogde pijler voor databeschikbaarheid zijn de zogeheten generieke functies, zoals toestemmingsvoorziening Mitz en Dezi voor identificatie & authenticatie. Agema meldt dat de opzet van een Landelijk Register Zorgaanbieders (LRZa), dat moet functioneren als een adresboek, op schema ligt. In de tweede helft van dit jaar komt dat beschikbaar voor implementatie. Hetzelfde geldt voor een zogeheten pseudonimiseringservice voor zorgdata.
Geen rijksdatastaat
De Kamerbrief en het transitieplan zijn in lijn met de eerder verschenen nationale visie en strategie op het gezondheidsinformatiestelsel en de European Health Data Space (EHDS), die 26 maart in werking zal treden. Agema kiest voor de ingezette koers om bestaande infrastructuren te verbinden en niet voor een radicale ommezwaai, zoals een groep topambtenaren onlangs adviseerden. Zij pleitten voor de opzet van een rijksdatastaat van de zorg.
