AppleMark
Met de ‘jacht op bonnetjes van zorgbestuurders’ is een dieptepunt bereikt in de gevoelige verhoudingen in het bestuurlijke zorgveld. Voor veel bestuurders is de grens overschreden van wat redelijkerwijs aan verantwoording kan en mag worden gevraagd.
Dat schrijft directeur Jos de Beer van bestuurdersvereniging NVZD in een blog op Skipr en Lucide. De Beer vindt de roep om transparantie terecht, net als de aandacht voor ‘good governance’, oftewel de adequate inrichting van bestuur en toezicht. Maar wat de NVZD-directeur betreft is er een grens bereikt.
Kentering
“De terechte vraag om verantwoording heeft zich vertaald in een schier eindeloze reeks van verantwoordingsverplichtingen, leidend tot vele registraties op basis van evenzovele verantwoordingsformats”, aldus De Beer. “Je ziet hier een kentering ontstaan in de bereidheid om aan al deze verplichtingen te voldoen. En terecht: wat dragen al die lijstjes bij aan een betere zorg? Afgezet tegen de kosten om het allemaal te registreren, te rubriceren, te controleren en te publiceren?”
Met zijn commentaar reageert De Beer op een kwestie die eind vorig jaar door RTL Nieuws aan het rollen werd gebracht. De omroep had zorginstellingen benaderd met het verzoek om inzage te geven in de onkostendeclaraties van bestuurders. Van de 188 grootste zorginstellingen die RTL benaderde werkten er 184 niet mee.
Voor de Tweede Kamer was de kwestie aanleiding om de zorginstellingen tot openheid op te roepen. Nadat in december bleek dat koepel Brancheorganisaties Zorg (BOZ) niet van plan was om de leden tot openbaarmaking van de onkostendeclaraties te verplichten, gaven regeringspartijen PvdA en VVD een hoorzitting over de kwestie te willen beleggen.
Struikelen
“Struikelen over bonnetjes hebben we in het Nederlandse zorgbestuur nog niet meegemaakt”, schrijft De Beer. “Het moet zover ook niet komen. Sterker: gekker moet het niet worden. Naast de uitgebreide regeling van, en de verantwoording over, de salarissen van onder meer zorgbestuurders, de aftopping van hun pensioengevend inkomen, de autokosten en de onkostenvergoeding, is er kennelijk behoefte om door middel van openbaarmaking van door de bestuurder gemaakte kosten te toetsen of deze door de beugel kunnen.”
Niet alleen wordt hiermee wat De Beer betreft de grens van zinvolle verantwoording overschreden, ook zijn zulke controlemechanismen strijdig met het huidige governance-model. Binnen dit model is het volgens De Beer primair aan de raad van toezicht om te oordelen over de hoogte en rechtmatigheid van onkostendeclaraties. Ook stoort het de NVZD-directeur dat er door alle aandacht voor het salaris nauwelijks nog oog is voor de inhoudelijke kant van het bestuurdersvak.