AppleMark
De helft van de Nederlandse gemeenten voorziet dat de huidige woningvoorraad niet aansluit bij de groei van kleinere, grijzere huishoudens en de daarbij horende zorgvraag. Dat komt naar voren in uit de ‘Gemeentelijke Barometer Fysieke Leefomgeving’ van advies- en ingenieursbureau Royal HaskoningDHV en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).
De disconnectie tussen demografische ontwikkelingen en de huidige woningvoorraad is volgens de respondenten het grootst bij twee typen woningen. Van de respondenten die problemen voorzien verwacht driekwart tekorten aan starterswoningen (76 procent) en seniorenwoningen (72 procent). Daarnaast merkt een kwart van de geënquêteerden (24 procent) vergrijzing -na doorstroming en stagnatie van de bouw- aan als het meest urgente onderwerp binnen het domein bouwen en wonen.
Slagkracht
Om de woningvoorraad toekomstbestendig te maken, voert 60 procent van de gemeenten specifiek beleid, bijvoorbeeld bij het verlenen van bouwvergunningen en de aanpassingen in een bestemmingsplan. Daarnaast werken gemeenten nauw samen met woningcorporaties. Die worden aangemerkt als betrouwbare maatschappelijke partners, zij het dat een derde een gebrek aan slagkracht ziet bij de corporaties.
Kritiek
Een andere opvallende trend uit de barometer is de toename van het aantal woningen dat geschikt wordt gemaakt voor zorg. Bij 46 procent van de gemeenten gebeurt dit door het aanpassen van particuliere woningen en bij 52 procent door het aanpassen van corporatiewoningen. Ouderenbond ANBO uitte eerder deze week stevige kritiek op de houding van gemeenten ten aanzien van woningaanpassingen. Volgens de ANBO hanteren veel gemeenten te strenge criteria bij het bepalen of iemand recht heeft op een woningaanpassing, met name als het woningeigenaren betreft. Alleen in uitzonderingsgevallen kan een burger dan een beroep doen op (financiële) hulp. Om die reden heeft de ANBO nu een Hulpfonds Woningaanpassingen in het leven geroepen.
Als het gaat om de betaalbaarheid van woningen, laat de barometer een wisselend beeld zien. 29 Procent van de gemeenten vertrouwt op woningcorporaties voor het aanbod van sociale huurwoningen. Een kwart van de gemeenten verwacht echter een tekort, en tien procent maakt zich zorgen over stijgende woonlasten.
Bezuiniging
Een ander punt van zorg zijn de verliezen bij de grondexploitatie. Een kwart van de gemeenten geeft aan dat er nog verliezen genomen moeten worden, negen procent spreekt zelfs van ‘flinke verliezen’. Om te bezuinigen wil ruim acht van de tien gemeenten (84 procent) maatschappelijk vastgoed, zoals bijvoorbeeld scholen of zorginstellingen, afstoten. Ondanks deze ingrijpende voornemens heeft drie op de vier gemeenten nog geen vastgoedstrategie.
Een andere methode om te bezuinigen is samen werken. 85 Procent van de gemeenten zoekt, als het gaat om het beheer van de openbare ruimte, samenwerking met andere gemeenten. Een logische stap, gezien het feit dat 58 procent van de gemeenten te maken heeft met kortingen op het budget voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte. Bij 13 van de 100 gemeenten is dat zelfs meer dan 10 procent.
De ‘Gemeentelijke barometer fysieke leefomgeving’ is in 2015 voor de derde keer gepubliceerd. Het onderzoek moet gemeenten inzicht in geven ontwikkelingen, knelpunten, innovaties en oplossingen op het gebied van de fysieke leefomgeving. In de editie van 2015, die op 2 juni gepresenteerd is tijdens het VNG-jaarcongres, wordt ingegaan op ontwikkelingen op het gebied van bouwen, wonen, beheer, onderhoud en vastgoed. Aan de barometer deden 185 gemeenten mee.
—
Hoe overleven zorgaanbieders de transitie in de langdurige zorg? Hoe lukt het om zich snel en adequaat aan te passen aan gewijzigde omstandigheden? Wat kunt u leren van uiteenlopende keuzes? Op 12 juni organiseert Skipr het congres “Transitie is nog lang geen transformatie”.