Ouderen met kanker worden vaak onderbehandeld dan wel overbehandeld. Zo krijgen ze medicijnen die veelal niet op hun leeftijdsgroep getest zijn en wordt hen behandeling als chemotherapie vaak ten onrechte ontzegd. Dat constateert KWF Kankerbestrijding.
Met de campagne ‘Ouderen en kanker- 65 redenen om te investeren in morgen’ vraagt KWF Kankerbestrijding hernieuwde aandacht voor het rapport ‘Kanker bij Ouderen’ van de Signaleringscommissie Kanker (SCK) uit 2010. Volgens KWF Kankerbestrijding is er de afgelopen jaren niets gebeurd met de ontluisterende bevindingen van SCK. “Door de dubbele vergrijzing en de toenemende incidentie van kanker zal het aantal ouderen de komende jaren met 30 procent stijgen”, stelt algemeen directeur Michel Rudolphie van KWF Kankerbestrijding. “Een verontrustende gedachte, want onze kennis over kanker en ouderen blijft ver achter bij deze explosieve groei.”
Onjuiste veronderstelling
Gemakshalve gaan behandelaars er vaak nog vanuit dat kanker bij ouderen een minder snel beloop heeft, maar hoe een veranderend metabolisme inwerkt op de ziekte is onbekend. “Binnen en buiten de geneeskunde bestaat het beeld dat het op hoge leeftijd allemaal wel meevalt”, zegt Rudi Westendorp, hoogleraar ouderengeneeskunde. “Dat is een onjuiste veronderstelling. Uit onderzoek van één van mijn promovendi blijkt bijvoorbeeld dat borstkanker bij oudere vrouwen eerder een agressiever dan een milder karakter heeft.”
Minder alert
Als het om diagnostiek gaat worden vroege symptomen van kanker bij ouderen vaak verward met algemene symptomen van ouder worden. Artsen zijn daardoor minder alert. Ook kan de diagnostiek bij ouderen bemoeilijkt worden door dementie en depressie.
Subjectieve beslissingen
Daarnaast is er onvoldoende oog voor comorbiditeit, waardoor er in de praktijk nauwelijks zicht is op de grens tussen normale veroudering en comorbiditeit. Daarbij zijner geen richtlijnen voor behandeling van kanker bij comorbiditeit . Behandelbeslissingen worden derhalve vaak op subjectieve gronden genomen.
Risico
Dit alles leidt er toe dat behandeling van ouderen met kanker alles behalve optimaal is. Behandeling conform landelijke richtlijnen blijkt niet altijd mogelijk. “Echter niet alle ouderen met kanker zijn kwetsbaar en/of zwak”, aldus SCK. “Het risico bestaat dat vitale ouderen worden onderbehandeld.”
Weinig onderzoek
SCK stelt ook dat er onvoldoende kennis is van klinische effectiviteit van reguliere behandelingen. Meer onderzoek is daarom geboden, maar lang niet alle UMC’s hebben kanker bij ouderen op de agenda staan. Ook is er weinig landelijke samenhang op onderzoeksgebied. UMC ’s werken nauwelijks samen op het terrein van kanker bij ouderen. Bovendien is de farmaceutische industrie weinig geïnteresseerd in klinisch onderzoek bij ouderen. Voor KWF Kankerbestridjing reden om met het SCK-rapport in de hand opnieuw een krachtige waarschwuing te geven.