De acute ouderenzorg richt zich te veel op symptoombestrijding. Daarbij draait het om het bieden van zorg op het acute moment, maar die zorg leidt vaak tot extra zorgvraag. Samenwerking tussen zorgverleners, gemeente en verzekeraars is nodig om tot duurzame ouderenzorg te komen, betoogt Bianca Buurman, hoogleraar Acute Ouderenzorg aan het Amsterdam UMC.
Jaarlijks komen in Nederland 800 duizend ouderen met een acute zorgvraag op de spoedeisende hulp (SEH) terecht, signaleert Buurman. Van hen wordt één op de drie opgenomen. “We bieden zorg op het acute moment, maar die zorg leidt vaak tot extra zorgvraag. Zo keert twintig procent van de ouderen binnen dertig dagen weer terug op de SEH. Dertig procent kan na opname slechter lopen en voor zichzelf zorgen, waardoor bijvoorbeeld wijkverpleging nodig is. En twintig procent overlijdt binnen drie maanden.”
Duurzame zorg
Om van symptoombestrijding naar duurzame zorg te komen, moet er volgens Buurman een aantal dingen gebeuren, betoogt zij tijdens haar oratie op 22 juni bij de aanvaarding van de leerstoel Acute Ouderenzorg. “Vaak gaat aan de acute zorgvraag een lange periode van achteruitgang vooraf, waarin al duidelijk wordt dat het probleem het leven van de oudere kan gaan ontregelen.” Door te onderzoeken wat ouderen meemaken voordat ze op de SEH komen, kan volgens Buurman tijdig andere zorg ingezet worden.
Daarnaast is het volgens de hoogleraar nodig met ouderen samen te bepalen wat passende zorg is. Naarmate ouderen kwetsbaarder worden, krijgen ze steeds minder een stem in wat er met hen te gebeuren staat. Passende zorg betekent voor ouderen dat ze de dagelijkse activiteiten kunnen blijven doen en meedoen in de samenleving. Langer leven wordt minder belangrijk als de kwaliteit van leven wordt aangetast. Duurzame oplossingen zijn mogelijk, meent Buurman. Daarvoor is het nodig dat ziekenhuis, huisarts, wijkverpleegkundige, gemeente en financiers samenwerken.
Wijkkliniek
Buurman noemt onder meer het initiatief van AMC, Cordaan en zorgverzekeraar Zilveren Kruis voor de oprichting van een wijkkliniek in Amsterdam Zuidoost als voorbeeld van samenwerking die leidt tot passende zorg. Het betreft een ‘miniziekenhuis’ zonder OK of SEH, bedoeld voor 65-plussers met bijvoorbeeld longontsteking, ontregelde diabetes en hartfalen. De spoedkliniek, die eerder deze maand de deuren opende in het voormalig verpleeghuis Eben Haëzer in Amsterdam Zuidoost, telt 24 bedden en heeft een team bestaande uit klinisch geriaters en internisten-ouderengeneeskunde van het AMC en verpleegkundigen van Cordaan.