Een vijfde van de mensen denkt geen beroep te kunnen doen op het eigen netwerk voor hulp als ze die in de toekomst nodig zouden hebben. Dat staat in rapportage van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).
Van de gebruikers van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), bedoeld om mensen zoveel mogelijk thuis te laten wonen, denkt zelfs maar 15 procent met succes hulp te kunnen inroepen uit de eigen omgeving. Vorig jaar voelde een vijfde van de Wmo-cliënten zich ook erg eenzaam, zo is te lezen in het SCP-rapport over het sociaal domein.
Het aandeel 75-plussers dat huishoudelijke hulp krijgt, daalde met bijna een kwart, staat verder in het rapport. Het totaal aantal gebruikers van jeugdzorg groeide daarentegen volgens deze rapportage tussen 2015 en 2017 halfjaarlijks met 2,5 procent tot ruim 360.000 eind vorig jaar.
In 2015 werden rijkstaken en bijbehorende budgetten van de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015, de Participatiewet en de Jeugdwet overgedragen aan gemeenten.
Niet ziektebeeld, maar netwerk bepalend
Ouderenbond ANBO ziet positieve ontwikkelingen: meer gemeenten bieden voorzieningen op maat en de wijkteams zijn zichtbaarder. “Maar het SCP waarschuwt opnieuw dat het sociale netwerk niet altijd toereikend is, zeker niet wanneer er op meer structurele basis hulp nodig hebt”, zegt ANBO-voorzitter Liane den Haan. “Mensen zijn sinds 2015 in steeds grotere mate verantwoordelijk geworden voor het hebben en onderhouden van een sociaal netwerk. Maar we weten al langer dat niet iedereen kan bouwen op zijn netwerk.”
Den Haan pleit opnieuw voor meer aandacht voor het versterken van het sociale netwerk bij mensen die ziek of minder zelfstandig worden. “Niet het ziektebeeld per se, maar het gebrek aan familie, vrienden, geld of vaardigheden zijn het verschil tussen lang zelfstandig en zelfredzaam zijn of snel hulpbehoevend worden. Help mensen bij het opbouwen van een sociaal netwerk, en kijk naar ál hun behoeften. Help ze niet alleen met het huishouden, als je weet dat mensen óók eenzaam zijn.”
Betere samenhang
Den Haan waarschuwt dat de samenhang tussen Wmo, zorgverzekeringswet en de Wet langdurige zorg beter moet. “Niet van het kastje naar de muur, maar spijkers met koppen. Help mensen en kijk naar hun noden, niet naar wie dat moet gaan betalen.” De Nationale Ombudsman deed in november een soortgelijke oproep, specifiek over dementiezorg.
(ANP/Skipr)