Het aantal zorginstellingen met een negatief resultaat is in 2009 gedaald naar 7 procent. In 2008 lag dit nog op 19 procent. Daarbij is het resultaatniveau binnen de gehele zorgsector verbeterd. Een verbetering in de arbeidsproductiviteit en daarmee de verbetering van de efficiënte inzet van mensen ligt hier voornamelijk aan ten grondslag. Dit blijkt uit de Financiële Barometer Gezondheidszorg 2010 van Ernst & Young.
Personeelskosten
De personeelskosten als percentage van de totale opbrengsten zijn gedaald, ondanks een stijging van de gemiddelde personeelskosten per fte. De aandacht voor effectieve en efficiënte inzet van de medewerkers werpt duidelijk vruchten af”, zegt Bert Hilverda van Ernst & Young. Dit is een opvallende ontwikkeling aangezien een groot deel van de bezuinigingen juist bij de care-instellingen hun beslag gaan krijgen, voornamelijk binnen de geestelijke gezondheidszorg.”
Vermogensgroei
Er is gemiddeld sprake van een vermogensgroei in zowel de cure- als de care-instellingen. Deze wordt door de overwegend positieve resultaten veroorzaakt, stellen de onderzoekers. Echter, ondanks deze stijging liggen de vermogensniveaus vooral in de topklinische en algemene ziekenhuizen, maar ook in de geestelijke gezondheidzorg nog onder de veel gehanteerde minimumnorm van 15 procent.
Solvabiliteit
Ook de solvabiliteit laat voor alle sectoren een duidelijke verbetering zien. Deze ligt gemiddeld nog steeds onder de door financiers veel gehanteerde norm van 20 tot 25 procent. Met name de (topklinische) ziekenhuizen hebben nog lage solvabiliteitsratio’s, waardoor deze meer financierings- en renterisico lopen. Wel binnen norm bevindt zich de solvabiliteit in de sectoren gehandicaptenzorg en de verpleging & verzorging en thuiszorg.
Bezuinigingen en beleid
Ondanks een stijging in bijna alle zorgsectoren van het gemiddelde resultaatniveau is dit met een bandbreedte tussen 0,8 en 2,7 procent (als percentage van de opbrengsten) nog relatief laag, stellen de onderzoekers in de Financiële Barometer Gezondheidszorg. Met de bezuinigingen in het vooruitzicht is het evident dat instellingen de ingezette weg van verbetering van doelmatigheid en efficiëntie ook de komende jaren blijven volgen, stellen zij. “Alleen op deze manier kan het huidige resultaatniveau worden behouden. Dit is nodig om de gewenste verdere versterking van de vermogensposities te realiseren.”
Investeringen
Voor alle sectoren (cure/care) in de gezondheidszorg geldt dat de komende jaren aanzienlijke investeringen op het gebied van huisvesting en ICT moeten worden gedaan. Daarnaast is nog steeds sprake van een hoog financieringsoverschot: bijna 1,7 miljard euro voor de sector als totaal. Indien tot terugbetaling van vooral de overfinanciering in de ziekenhuissector moet worden overgegaan, heeft dit grote impact op de liquiditeitsbehoefte van de instellingen en neemt de vraag naar financiering toe waardoor ook de financieringskosten voor de sector oplopen.
Doelmatigheid
Hilverda: ‘Met deze ontwikkelingen en de toenemende druk als gevolg van de aangekondigde bezuinigingen, is het zeker niet ondenkbaar dat zich de komende tijd een verslechtering van de financierbaarheid van zorginstellingen voordoet. Scherpe aandacht voor het treasury beheer en voortzetting van de ingezette verbeteringen op het gebied van doelmatigheid zijn van groot belang voor de noodzakelijke versterking van vermogen en solvabiliteit van zorginstellingen.’
