Beeld: Oakozhan/Getty Images/iStock
Over de hele sector stromen de meeste mensen uit vanwege pensionering. Het gaat om iets meer dan 38.000 mensen van 55 jaar en ouder. Vanwege de vergrijzing zal dit aantal nog verder oplopen de komende jaren.
Veel beweging in de vvt-branche
Vooral in de verpleging, verzorging en thuiszorg-branche is van alles gaande, zo laten de nieuwe cijfers zien. Meer dan 50.000 mensen hebben de sector verlaten, maar er stroomden bijna 60.000 mensen in. Meer dan 15.000 mensen die zijn uitgestroomd, zijn 55 jaar of ouder en gaan waarschijnlijk met pensioen. Toch weet de branche nog een kleine 8000 mensen te ‘winnen’ door de hoge instroom.
Branches waar minder mensen instroomden dan uitstroomden, zijn er ook: de umc’s, de geestelijke gezondheidszorg en de jeugdzorg.
Niet verder groeien
Eerder maakte het kabinet bekend dat de instroom in de zorgsector niet verder mag groeien. Op dit moment werkt een op de zes mensen in zorg en welzijn. Uit een eerdere analyse van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) bleek al dat dit, gezien de stijgende zorgvraag, bij ongewijzigd beleid oploopt naar een op de vier in 2040. Het kabinet vindt dat de groei eruit moet. Er zijn ook personeelstekorten in andere sectoren. In plaats van een toename van zorgpersoneel met 140.000 banen over de periode 2022-2025, acht het kabinet een groei van 110.000 banen haalbaar.
Geknapt elastiek
Desondanks slaat RegioPlus, de landelijke koepel van de twaalf regionale werkgeversorganisaties in de sector, alarm over de uitstroomcijfers. “Het elastiek rafelt niet meer, het is geknapt”, zegt Jelle Boonstra, directeur-bestuurder van RegioPlus. “We moeten deze crisis gebruiken om de transformatie in de sector acuut in gang te zetten. De tijd van praten en steggelen over zorgakkoorden is voorbij.”
Besturen als een crisis
Boonstra pleit ervoor om het VWS-programma Toekomstbestendige Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn (TAZ) op te schalen en versneld uit te voeren. “Het kabinet moet de situatie als een crisis besturen, zoals tijdens de coronacrisis. Het bieden van ruimte aan de verschillende arbeidsmarktregio’s om te doen wat nodig is, is hierbij cruciaal.”
Ook moet de zorgvraag omlaag, vindt Boonstra, en werkgevers zijn aan zet om het werk anders in te richten en beter samen te werken, zoals tijdens de eerste coronagolf.
De cijfers geven een ruw kwantitatief beeld: 19.000 werkers in de sector Zorg erbij, maar de uitstroom ( pensioen, verloop ) is groeiend. Met het accent “passende zorg” zal echter ook “passende zorgverleners” aan de orde zijn! Er is verschil tussen mensen die AAN de Zorg werken of VOOR de zorg werken, maar primair zijn voldoende en passend gekwalificeerde zorgprofessionals IN de zorg nodig. Met containerbegrippen als “zorgwerkers” wordt schijninformatie geboden. Ook het WRR cijfer “1 op de 6” dat VWS in het IZA 2 overnam is een dergelijk containerbegrip en verbergt bovendien het huidig deeltijdkarakter ( 70 %) van de aanstellingen. ( nb we hebben nog nooit zoveel verpleegkundigen gehad ). De aantrekkelijkheid om passende functies te kiezen is nog veel te klein en de loonkloof ( bijvoorbeeld zichtbaar tussen hbo functies IN de zorg en het hbo in het basisonderwijs op op kantoor bij de zorgverzekeraar, CIZ, gemeente of VWS is veelbetekend ).