Patiënten met een longontsteking kunnen in eerste instantie behandeld worden met de meest gangbare antibiotica. Die werken even goed als andere, duurdere alternatieven. Bijkomend voordeel is dat bacteriën minder snel resistent worden bij gebruik van deze zogenaamde betalactam-antibiotica.
Dit blijkt uit onderzoek van het UMC Utrecht. De resultaten van de studie zijn gepubliceerd in het New England Journal of Medicine.
Voor de behandeling van een longontsteking zijn verschillende typen antibiotica beschikbaar. Onderzoekers van het UMC Utrecht vergeleken drie verschillende behandelstrategieën met elkaar. Een deel van de patiënten begon alleen met een betalactam-antibioticum, een traditioneel middel vergelijkbaar met penicilline. Een tweede groep kreeg hetzelfde, gecombineerd met een macrolide-antibioticum. De derde groep kreeg een relatief nieuw fluorchinolon-antibioticum.
Effectiviteit
Na negentig dagen was in alle groepen zo’n 10 procent van de patiënten overleden. Patiënten in alle drie groepen lagen gemiddeld zes dagen in het ziekenhuis. De onderzoekers concluderen dan ook dat er geen verschil is in de effectiviteit van deze verschillende behandelstrategieën. Betalactam-antibiotica hebben echter als voordeel dat ze minder kans geven op het ontstaan van antibioticaresistentie dan de andere antibioticumtypen.
Nederlandse artsen schrijven nu al meestal alleen een betalactam voor bij patiënten die buiten het ziekenhuis een longontsteking hebben opgelopen, volgens Marc Bonten, hoogleraar Moleculaire Epidemiologie van Infectieziekten van het UMC Utrecht en hoofdonderzoeker van de studie. “Al zie je al wel een verschuiving richting de bredere middelen. Dat is een schadelijke ontwikkeling.” In het buitenland is men in het algemeen veel minder voorzichtig met het gebruik van antibiotica.
Onderzoek
In het UMCU-onderzoek zijn de verschillende antibiotica voor het eerst direct met elkaar vergeleken, in zeven ziekenhuizen. Elke vier maanden wisselden de ziekenhuizen van strategie. In totaal liep de studie twee jaar. Patiënten die zo ziek waren dat ze bij opname direct naar de intensive care moesten, deden niet mee. Als er medische redenen waren om te beginnen met of over te stappen naar een specifiek antibioticum uit een andere groep, dan gebeurde dat.