Beeld: VRVIRUS / Stock.adobe.com
Demissionair minister Bruijn kondigt in zijn Kamerbrief de start van een nieuw programma aan: Realisatie AI in de zorg. Het ministerie legt daarin in eerste instantie de nadruk op AI die de administratieve lasten in de zorg verlicht. “Door hiermee te beginnen zetten we de beschikbare AI-capaciteit zo efficiënt mogelijk in”, staat in de brief. De eerste concrete toepassingen waar VWS opzet zijn spraakgestuurd rapporteren en capaciteitsplanning.
Financiering
De financiering van de AI-plannen bestaat – naast investeringen die zorgaanbieders en zorgverzekeraars zelf doen – uit de doorbraakmiddelen die in zorgakkoord AZWA staan. Dat komt neer op 400 miljoen euro in zowel 2027 als 2028. In het nieuwe programma gaat VWS “de voortgang van de afspraken en activiteiten monitoren” en “het veld ondersteunen bij de complexe uitdagingen”.
Strategie en data
De uitdagingen kennen volgens Bruijn vier hoofdlijnen. De eerste is een gebrek aan een heldere, meerjarige implementatiestrategie. De tweede is het invullen van de technische randvoorwaarden, met name databeschikbaarheid en datakwaliteit. Een Landelijk Dekkend Netwerk en de European Health Data Space moeten daaraan bijdragen, staat in de brief. Europese investeringen en wetten moeten ook iets doen aan de afhankelijkheid van niet-Europese techpartijen, waar de demissionair minister zijn zorgen over uitspreekt. Om de validatie van toepassingen te verbeteren is er subsidie uitgetrokken voor het consortium RIGH:T om een validatie-framework te maken. Bruijn: “Dit framework moet duidelijk maken wanneer een generatieve AI-toepassing met technologie voor spraakgestuurd rapporteren voldoet voor gebruik in de Nederlandse zorgsector.”
Kennis en vertrouwen
De twee overige knelpunten betreffen de menselijke factor. Ten eerste een gebrek aan kennis en vaardigheden op het gebied van AI. “Dit geldt voor zowel de zorgprofessionals die AI moeten gaan gebruiken, als voor de zorginstellingen die verantwoordelijk zijn voor een veilige en verantwoorde implementatie, gebruik en monitoring”, aldus Bruijn. Hij constateert tot slot dat het vertrouwen in de technologie op dit moment nog te laag is om AI breed in het hele zorgveld in te zetten. Uit rondetafelgesprekken blijkt dat veel experts zich zorgen maken over de kwaliteit en veiligheid van de beschikbare AI-systemen.
“Daarnaast is er ook behoefte aan meer inzicht in de werking van AI-systemen”, staat in de brief. Bruijn vermoedt dat de AI-verordening dit deels oplost, maar ziet ook dat er behoefte is aan een kwaliteitsrichtlijn. Ook zou onderzoek naar de doelmatigheid van AI-toepassingen – dragen ze wel bij aan het halen van een doel als de administratieve lasten verlagen? – lastig zijn. Daar komt nog bij dat zorgprofessionals en patiënten meer betrokken moeten worden bij de ontwikkeling van AI.
Vruchtbaar zorgklimaat
Het nieuwe programma moet deze knelpunten aanpakken via twee zogeheten sporen. Het eerste is zorgen voor een “vruchtbaar zorgklimaat voor doelmatige, veilige inzet van AI”. Dat omhelst onder meer opzet van gezamenlijke regie over validatie, en opschaling. Daarnaast vallen het vergroten van de AI-gereedheid van zorgorganisaties en training en voorlichting over het onderwerp onder dit spoor. Spoor 2 is gericht op implementatie en moet leiden tot afspraken over het gezamenlijk opschalen van toepassingen. Na spraakgestuurd rapporteren en capaciteitsplanning komt mogelijk diagnostische AI aan de beurt, aldus de brief.
2-daagse Masterclass AI Essentials op 26 & 27 januari 2026
Leer van AI-experts hoe u in de zorg veilig en efficiënt gebruik maakt van de laatste ontwikkelingen op het gebied van AI. Ontdek:
– Wat de actuele AI-trends en tools zijn;
– Hoe u een sterke strategie neerzet op het gebied van AI;
– Welke risico’s en kansen AI biedt voor uw zorgorganisatie;
– Hoe u veilig, verantwoord én effectief omgaat met AI in uw zorgorganisatie.
