Mensen met een complexe zorgvraag hebben sinds de hervormgingen meer moeite om passende zorg te krijgen. Dit blijkt uit ruim 16 duizend meldingen die samenwerkende cliëntenorganisaties het afgelopen half jaar hebben verzameld.
Ieder(in), NPCF, LPGGz, Per Saldo, KBO, PCOB, MEE NL, Mezzo, Kans Plus en het programma Zorg Verandert hebben tussen 15 oktober tot en met 31 maart 2016 meldingen verzameld. Ze zijn samengebracht in het vierde Signaalrapport ‘Mensen zijn op zichzelf aangewezen. Dwalen tussen wetten en loketten’.
Mensen met een relatief eenvoudige zorgvraag weten steeds beter waar ze terecht kunnen voor zorg en ondersteuning. Dit geldt echter niet voor mensen met meer complexe vragen en problemen, stellen de cliëntenorganisaties vast. Zij moeten vaak ook langs verschillende loketten. Dat brengt veel bureaucratische rompslomp met zich mee en heeft als gevolg dat mensen slecht geïnformeerd zijn over keuzemogelijkheden en kosten van zorg.
Jeugd
Uit de meldingen komt naar voren dat het regelen van zorg voor kinderen en jongeren opvallend vaak moeizaam verloopt. Het aantal klachten hierover neemt toe, constateren de cliëntorganisaties. Ook hier worden lange aanvraagprocedures veel genoemd. Verder zijn er veel klachten over lange wachttijden bij het toekennen van persoonsgebonden budgeten en over gebrek aan deskundigheid.
Keukentafelgesprek en pgb
Rond de Wmo blijven klachten binnenkomen over het ‘keukentafelgesprek’, waarbij door gemeenten moet worden vastgesteld op hoeveel zorg de cliënt aanspraak kan maken. Vooral het gemis aan expertise over ggz is daarbij opvallend.
In langdurige zorg gaat het in hoofdlijnen redelijk met het pgb, zien de cliëntorganisaties. Knelpunten zijn de ingewikkelde procedure en administratieve last. Klachten zijn er over de administratieve procedure bij een aanvraag voor meerzorg of extra-kosten-thuis-regeling. De kennis over de vergoedingenlijst Wlz is niet bij elk zorgkantoor voldoende.
Bij het Zvw-pgb blijft het probleem terugkomen van het afwijzen van een pgb op inhoudelijke gronden, zoals planbaarheid van zorg. Ook blijven er signalen komen van het gebrek aan de kennis en expertise bij het indiceren voor Intensieve Kindzorg (Ikz) en Zvw-pgb. Budgethouders blijven de beperkte flexibiliteit van een Zvw-pgb in vergelijking met de Awbz of Wlz ingewikkeld en omslachtig vinden.
Aanbevelingen
Op basis van de cijfers, signalen en casussen in dit rapport doen de cliëntorganisatie een aantal aanbevelingen voor gemeenten, verzekeraars, zorgkantoren en professionals. Duidelijke en volledige informatie bieden is een van de belangrijkste. Een vereenvoudiging van de regels zou volgens de belangenorganisaties helpen.
Daarnaast moeten de betrokkenpartijen afwentelgedrag voorkomen. De cliënt zou geen last moeten hebben van “financieel gedoe” of stelseldiscussies. “Overheid en uitvoerders moeten meedenken en oplossen in plaats van aanhoren en doorschuiven.”