In de politiek wordt veel aandacht aan dit soort publicaties besteed omdat verondersteld wordt dat het min of meer schrappen van deze 30 procent ingeboekt kan worden als besparingen in de zorg. Dit ondanks de herhaalde waarschuwingen van de Algemene Rekenkamer dat deze besparingen bij VWS te hoog worden ingeschat.
Niet aangetoond
Ten behoeve van de ongeduldige lezer: de stelling van de “30 procent niet nuttige zorg” is voor de Nederlandse situatie niet aangetoond. Hieronder volgt de onderbouwing van dit standpunt.
Eerder heb ik geschreven dat in Nederland Ab Klink de start heeft gegeven aan deze discussie door te stellen dat aangetoond zou zijn dat 50 procent van het medisch handelen onbewezen zorg is. Deze opstelling blijkt te berusten op een onjuiste interpretatie van een statistiek waarin het grote aandeel van alternatieve geneeskunde in de extramurale zorg van de NHS in Engeland aan de kaak wordt gesteld.
Wat zegt de literaatuur?
De publicatie van Wink de Boer in MC is gebaseerd op de publicatie van Jeffrey Braithwaite uit 2020 “The three numbers you need to know about healthcare: the 60-30-10 Challenge”. In deze publicatie wordt de 60, 30, 10 verdeling genoemd op grond van de literatuurreferentie 7 tot en met 10 in de bewuste publicatie. Ik heb deze referenties voor U opgezocht:
Referentie 7: Berwick DM, Hackbarth AD. Eliminating waste in US health care. JAMA.
2012;307(14):1513–6. I .
De conclusie van dit artikel is: “A less harmful strategy would reduce waste, not value-added care. The opportunity is immense. In just 6 categories of waste–overtreatment, failures of care coordination, failures in execution of care processes, administrative complexity, pricing failures, and fraud and abuse–the sum of the lowest available estimates exceeds 20% of total health care expenditures. The actual total may be far greater”.
Derhalve op grond van anglo-saksische literatuur (Engeland, Verenigde Staten en Canada) concluderen deze auteurs dat een mix van overbehandeling, slechte communicatie, administratieve complexiteit en fraude tenminste 20% van de totale zorg verloren gaat.
Referentie 8: OECD. Tackling wasteful spending on health. Paris: OECD Publishing; 2017.
De conclusie van dit artikel is dat:
1/ Eén op de 10 patiënten van de OECD landen wordt onnodig “beschadigd” in het behandeltraject.
2/ Meer dan 10 procent van de ziekenhuiskosten gaat naar herstel van medische fouten of infecties die patiënten kunnen oplopen in een scala van OECD landen.
3/ Eén op de drie baby’s in OECD landen worden per sectio geboren terwijl het percentage niet meer dan 15 procent dient te bedragen. Het beleid in Nederland wordt overigens als goed beoordeeld.
4/ Het gebruik van “generic pharmaceuticals” varieert van 10 tot 80 procent in de OECD landen.
5/ In Australië, België, Canada, Frankrijk, Italië en Portugal is één op de vijf bezoeken aan de spoedeisende hulp niet noodzakelijk.
6/ De kosten van de zorgadministratie variëren van 1 tot 7 procent in de OECD landen zonder duidelijke relatie met de kwaliteit van zorg. 7/ het verlies aan fraude en vergissingen is meer dan 6 procent van de zorguitgaven en een derde van de OECD inwoners beschouwen de zorgsector als (extreem) corrupt.
Opvallend is dat in deze referentie hoge kosten van zorgadministratie ook worden genoemd als “wastefull spending”.
Referentie 9 en 10 berusten op hetzelfde artikel: . Saini V, Garcia-Armesto S, Klemperer D, Paris V, Elshaug AG, Brownlee S, Ioannidis JPA, Fisher ES. Drivers of poor medical care. Lancet. 2017; 390(10090):178–90
De conclusie van dit artikel is dat op wereldniveau: “The global ubiquity of overuse and underuse of health-care resources and the gravity of resulting harms necessitate an investigation of drivers to inform potential solutions. We describe the network of influences that contribute to poor care and suggest that it is driven by factors that fall into three domains: money and finance; knowledge, bias, and uncertainty; and power and human relationships” .Kortom, slaat niet op Nederland!
Zicht ontnomen
Waarom deze wat complexe analyse? Omdat de aanname van de 30 procent medisch onzinnig handelen niet op de Nederlandse situatie van toepassing is en daarmee onterecht een groot deel van het politieke debat over de zorgkosten beheerst. Daarmee wordt het zicht ontnomen op die factoren in het zorgsysteem die wel jaarlijks miljarden kunnen besparen.
Is het artikel van Wink de Boer daarmee terzijde te schuiven? Nee, dat is beslist niet mijn bedoeling. Verbetering van zorg verdient onze voortdurende aandacht. Het initiatief van de Bernhoven verdient onze belangstelling, maar het is mijn stellige overtuiging dat de werkelijke “winst” pas over 15 tot 20 jaar kan worden vastgesteld. De vergelijking van de zorgsystemen tussen Nederland en Denemarken zijn in dit licht een waarschuwing tegen al te hoge verwachtingen. Hierbij neem ik aan dat de curatieve zorg in Denemarken een soort landelijke Bernhoven situatie vertegenwoordigt.
Robert W. Kreis
Chirurg N.P.
Em. hoogleraar Brandwondenzorg VUmc
Geachte professor,
Uw tegengeluid is een verfrissende bries in een oververhitte discussie. De helderheid en precisie waarmee u uw argumenten presenteert, is een weldaad in een tijdperk waarin feiten al te vaak worden genegeerd.
Ik zou graag zien dat politici vaker te rade gaan bij uw expertise. Uw kennis en kunde kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan het vinden van oplossingen voor de complexe problemen waar onze samenleving mee te maken heeft.
https://www.skipr.nl/nieuws/patientenfederatie-40-procent-patienten-ervaart-onnodige-zorg/
Patiëntenfederatie: 40 procent chronisch zieken heeft onnodige zorg ervaren
Skipr Redactie4 maart 2024, 14:58 812 keer gelezen
In een enquête onder 11.000 mensen van Patiëntenfederatie Nederland zegt 40 procent van de ondervraagden wel eens “onnodige zorg” te hebben ervaren. Zo zegt een vijfde van de ondervraagden dat ze ooit te veel medicatie hebben meegekregen en 19 procent vindt dat een controle- of vervolgafspraak niet nodig was.