Twintig zorgbestuurders zijn tot nu toe ontslagen in 2009. In dezelfde periode in 2008 werden 43 bestuurders ontslagen. In totaal werden in 2008 ruim 80 bestuurders weggestuurd tegenover 32 in 2007. Dat heeft de vereniging van bestuurders in de gezondheidszorg NVZD geregistreerd.
Werkelijk aantal ontslagen
De NVZD registreert enkel ontslagen bestuurders die lid zijn van de vereniging én zelf melding hebben gemaakt van het ontslag bij de vereniging. NVZD-directeur Jan Aghina verwacht dan ook dat het werkelijke aantal hoger ligt. In Zorgvisie schat Jan Moen, hoogleraar management en organisatie in de gezondheidszorg, dat het werkelijke aantal rond de honderd ontslagen ligt.
‘Relatief rustig jaar’
De ontslagen bestuurders waren werkzaam in de gehele zorgsector: van ziekenhuis tot huisartsenpost. Zes van de ontslagen bestuurders zijn ziekenhuisbestuurders, acht van hen waren werkzaam in de verpleging en verzorging, drie in de ggz, drie in de jeugdzorg en de laatste is onbekend. Aghina heeft geen opvallende situaties gesignaleerd en spreekt dan ook over een relatief rustig jaar.
Spin-off op governancegebied
De NVZD-directeur stelde in februari dat de helft van de ontslagen in 2008 voorkomen had kunnen worden door bijvoorbeeld mediation, bemiddeling of coaching. Door de ontslaggolf is de zorg volgens hem onnodig kennis en kunde kwijtgeraakt. “In één jaar tijd is negen procent van de bestuurlijke ervaring in de zorg weggegooid,” stelde Aghina. De ontslaggolf heeft toezichthouders wel wakker geschud. De vraag is of toezichthouders juist bovenop de bestuurders moeten zitten of de bestuurder ruimte moeten geven om ondernemend te zijn. Aghina meent dat toezichthouders steeds nauwkeuriger kijken of bestuurders wel passen in de organisatie. De situaties bij bijvoorbeeld Meavita en Philadelphia hebben volgens Aghina bijgedragen aan een andere opvatting van de governance-rol van de toezichthouders. Hij spreekt van een positieve spin-off.
Redenen ontslag
Uit de inventarisatie over 2008 bleek dat de ontslagen in de verpleging en verzorging vooral zijn gevallen door postfusieperikelen en problemen rond de dubbele financiering (AWBZ en Wmo), thuiszorgbestuurders sneuvelden vooral door de prijsconcurrentie in de Wmo en in ziekenhuizen waren ruzies met de medische staf veelal de oorzaak van ontslag. In de ggz nekten fusies en een gebrek aan innovatie de bestuurders. Bestuurders in de gehandicaptensector liepen vast op de verhoudingen tussen zorg en vastgoedontwikkeling. Over 2009 zijn verder nog geen gegevens beschikbaar.